Samoaans

Samoaans
Het Samoaans (gagana Sāmoa, ) is een Polynesische taal en de officiële taal van Samoa en Amerikaans-Samoa (naast het Engels). Er wonen ook veel sprekers in Australië, Nieuw-Zeeland, Tonga en de Verenigde Staten. Over de gehele wereld zijn er ongeveer 370.000 mensen die deze taal spreken.

Het Samoaans is een Nucleair-Polynesische taal, samen met onder anderen Hawaïaans en het Maori. Het is het meest verwant aan het Tokelaus, waarmee het de Samoïsche groep vormt.

Land (geografie)
  • Amerikaans-Samoa
    Amerikaans-Samoa (Engels: American Samoa, uitgesproken als /əˈmɛrɪkən səˈmoʊə/), ook wel Oost-Samoa genoemd, is een unincorporated territory van de Verenigde Staten in de Zuidelijke Grote Oceaan, dat het oostelijke deel van de Samoa-eilanden omvat. Samoa was al bewoond rond 1000 v.Chr. en werd bereikt door Europese verkenners in de 18e eeuw. De internationale rivaliteit over deze eilanden werd opgelost in 1899 toen Duitsland en de Verenigde Staten de Samoaanse archipel verdeelden. De VS bestuurden vanaf toen een kleinere groep oostelijke eilanden met de haven van Pago Pago. De westelijke eilanden vormen nu de onafhankelijke staat Samoa.

    Amerikaans-Samoa is al ongeveer 3000 jaar bewoond. De eerste nederzetting werd waarschijnlijk gesticht in 1000 v.Chr. De geschiedenis van de Oost-Samoaanse eilanden (nu Amerikaans-Samoa) is onlosmakelijk verbonden met die van de West-Samoaanse eilanden. (nu soeverein Samoa). De geschiedenis van Manu'a-eilanden, een eilandengroep die deel uitmaakt van Amerikaans-Samoa en die bestuurd werden door de Tui Manu'a dynastieën, gaat ver terug, en is verbonden met de geschiedenis van Fiji, Tonga en de Cookeilanden, Tokelau en verschillende andere eilandengroepen in de Stille Oceaan, die allemaal onder Manu'aanse heerschappij zijn geweest. Tu'i Manu'a van Manu'a overheersten een groot deel van de Stille Oceaan, met inbegrip van Tonga
  • Samoa-eilanden
    De Samoa-eilanden of Samoaanse eilanden (vroeger: Navigator-eilanden) zijn een archipel van Polynesië. De eilanden liggen ten oosten van Fiji in het zuidelijke deel van de Grote Oceaan. De eilanden omvatten ongeveer 3.030 km² en 250.000 inwoners en zijn politiek gezien verdeeld over twee staten:

    * Samoa (geheel, vroeger West-Samoa genoemd) - 2.831 km² met 185.000 inwoners;
  • Tuvalu
    Tuvalu (Tuvaluaans: Fakavae Aliki-Malo i Tuvalu, Constitutionele Monarchie Tuvalu), tot 1 oktober 1978 Ellice-eilanden genoemd, is een eilandstaat en Polynesische archipel in de Grote Oceaan ten zuiden van Kiribati, ten noorden van Fiji en Wallis en Futuna en ten oosten van de Salomonseilanden. Het is een van de meest afgelegen landen ter wereld en, na Vaticaanstad en Nauru, het land met het kleinste inwonersaantal. Het staatshoofd is koning Charles III en Tuvalu is lid van het Gemenebest van Naties.

    Tuvalu leefde naast de verkoop van postzegels en de verhuur van visgebieden vooral van ontwikkelingshulp. In 2000 echter werd voor 50 miljoen dollar (dit komt overeen met 4000 dollar per inwoner) het aansprekende internettopleveldomein .tv uitgebracht. De royalty's die Tuvalu ontving van het Amerikaanse bedrijf Verisign voor het gebruik van het topleveldomein in de eerstvolgende twaalf jaar leverden Tuvalu redelijk wat geld op.