Mapa - Czarnogóra (Montenegro)

Flaga Czarnogóry

Czarnogóra ( /, IPA []) – państwo w Europie Południowej powstałe po rozpadzie Serbii i Czarnogóry. Wcześniej republika związkowa Socjalistycznej Federacyjnej Republiki Jugosławii (1945–1992), Federalnej Republiki Jugosławii (1992–2003) oraz Serbii i Czarnogóry (2003–2006). Leży na pobrzeżu Morza Adriatyckiego i graniczy z Serbią, Kosowem, Chorwacją, Bośnią i Hercegowiną oraz Albanią.

W wyniku przeprowadzonego 21 maja 2006 referendum niepodległościowego zadeklarowano zerwanie dotychczas istniejącej federacji z Serbią (Serbia i Czarnogóra). Ostatecznie parlament Czarnogóry proklamował niepodległość 3 czerwca 2006. Zgodnie z umową związkową sukcesorem dotychczas istniejącego państwa Serbii i Czarnogóry została Serbia, natomiast Czarnogóra rozpoczęła procesy akcesyjne do organizacji międzynarodowych. 28 czerwca 2006 została przyjęta do Organizacji Narodów Zjednoczonych jako 192. członek, a od 11 maja 2007 roku jest 47. państwem członkowskim Rady Europy. Od 17 grudnia 2010 r. posiada status kandydata do Unii Europejskiej. Od 5 czerwca 2017 jest 29. państwem członkowskim NATO.

Termin Crna Gora („Czarna Góra”) był używany jako określenie dużej części Czarnogóry w XV wieku. na końcu XIV wieku odnosił się tylko do niewielkiego obszaru plemienia Paštrovići, ale ostatecznie był używany dla większego obszaru dynastii Crnojewiciów w Górnej Zecie.

Ten obszar był nazywany Starą Czarnogórą (Стара Црна Гора / Stara Crna Gora) w XIX wieku dla odróżnienia od nowo uzyskanych obszarów Brdy. Czarnogóra zwiększała potem swój rozmiar kilka razy do XX wieku w wyniku wojen z Osmanami, co doprowadziło do aneksji Starej Hercegowiny oraz części Metochii i południowego Sandżaku. Później granice zmieniły się nieznacznie, wyłączając Metochię i Zatokę Kotorską.

Nazwy kraju typu Montenegro w większości zachodnioeuropejskich języków pochodzą od włosko-weneckiej kalki monte negro (we współczesnym włoskim byłoby monte nero), która pochodzi prawdopodobnie z czasów hegemonii Wenecji na tym obszarze w średniowieczu. Inne języki, zwłaszcza pobliskie, używają bezpośredniego tłumaczenia wyrażenia „czarna góra”.