Ελληνική γλώσσα
Η ελληνική γλώσσα ανήκει στην ινδοευρωπαϊκή οικογένεια και αποτελεί το μοναδικό μέλος του ελληνικού κλάδου, ενώ είναι η επίσημη γλώσσα της Ελλάδας και της Κύπρου. Ανήκει επίσης στο βαλκανικό γλωσσικό δεσμό. Στην ελληνική γλώσσα, έχουμε γραπτά κείμενα ήδη από τον 15ο αιώνα π.Χ.. Σαν Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας, κάθε έτος, έχει καθιερωθεί η 9η Φεβρουαρίου. Έχει την μακροβιότερη καταγεγραμμένη ιστορία από οποιαδήποτε άλλη ζωντανή ινδοευρωπαϊκή γλώσσα με τουλάχιστον 3.400 χρόνια γραπτής ιστορίας. Γράφεται με το ελληνικό αλφάβητο το οποίο χρησιμοποιείται για περίπου 2.600 χρόνια. Προηγουμένως η ελληνική γλώσσα γραφόταν με τη Γραμμική Β και το κυπριακό συλλαβάριο. Το ελληνικό αλφάβητο προέρχεται από το φοινικικό αλφάβητο. Στο ελληνικό αλφάβητο βασίζεται το λατινικό, το κυριλλικό, το αρμενικό, το κοπτικό, το γοτθικό και πολλά άλλα αλφάβητα.
Η ελληνική γλώσσα κατέχει υψηλή -ιστορική- θέση στην ιστορία του Δυτικού κόσμου. Ξεκινώντας με τα Ομηρικά έπη, η αρχαία ελληνική λογοτεχνία περιλαμβάνει πολλά σημαντικά έργα της Ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Η ελληνική γλώσσα είναι η γλώσσα με την οποία συντέθηκαν πολλά από τα θεμελιώδη επιστημονικά και φιλοσοφικά κείμενα. Η Καινή Διαθήκη γράφτηκε στα ελληνικά και έπειτα μεταφράστηκε σε άλλες γλώσσες. Μαζί με τα λατινικά κείμενα και τις παραδόσεις του Ρωμαϊκού κόσμου, τα ελληνικά κείμενα και η ελληνική κοινωνία της αρχαιότητας αποτελούν μέρος της κλασικής επιστήμης.
Κατά τη διάρκεια της αρχαιότητας, η ελληνική ήταν η κύρια γλώσσα του μεσογειακού κόσμου. Έγινε έπειτα η επίσημη γλώσσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και εξελίχθηκε στα Μεσαιωνικά Ελληνικά. Στη σύγχρονη μορφή της τα ελληνικά είναι η επίσημη γλώσσα της Ελλάδας και της Κύπρου και μια από τις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την ομιλούν, ως μητρική γλώσσα, τουλάχιστον 13,5 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία, την Αλβανία, την Τουρκία και την ελληνική διασπορά. Επίσης εκατομμύρια άτομα γνωρίζουν ελληνικά, είτε την αρχαία μορφή της ή τα νέα ελληνικά.
Οι ελληνικές ρίζες χρησιμοποιούνται για αιώνες και συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται ευρέως για να σχηματίσουν νέες λέξεις σε άλλες γλώσσες. Πολλές ελληνικές λέξεις μπορούν να εντοπιστούν στις περισσότερες κύριες γλώσσες του κόσμου. Τα ελληνικά και τα λατινικά, ως γλωσσικές δεξαμένες, είναι οι κύριες πηγές του διεθνούς επιστημονικού και τεχνολογικού λεξιλογίου.
Ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που μιλούν τα νέα ελληνικά ως μητρική τους γλώσσα είναι περίπου 14 εκατομμύρια άτομα. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι Έλληνες στην εθνικότητα, αν και στην Ελλάδα χρησιμοποιείται επίσης ευρέως από αρκετούς εξελληνισμένους Αρωμάνους, Μεγλενορουμάνους, Τσιγγάνους, Αλβανούς (ιδιαίτερα Αρβανίτες), Σλάβους και μια σειρά από μουσουλμανικές εθνότητες στα βόρεια της χώρας. Χάρη στους αυξημένους οικονομικούς δεσμούς της Ελλάδας με άλλες βαλκανικές χώρες, καθώς και χάρη στις μαζικές μεταναστεύσεις προς την Ελλάδα και την Κύπρο τα τελευταία είκοσι χρόνια, ένας σημαντικός αριθμός κατοίκων στις χώρες που συνορεύουν με την Ελλάδα μιλάει και ελληνικά. Ελληνόγλωσσοι υπάρχουν πάρα πολλοί στην Αλβανία, όπου ομιλείται ευρέως στα νότια της χώρας και στις μεγάλες πόλεις και είναι ουσιαστικά η γλώσσα εργασίας σε τρεις δήμους της Αλβανίας. Ως σημαντική γλώσσα της διασποράς, τα ελληνικά χρησιμοποιούνται μεταξύ των Ελλήνων της Αυστραλίας, του Καναδά και των ΗΠΑ. Ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που μιλούν την ελληνική ως ξένη γλώσσα κυμαίνεται στα 3 με 5 εκατομμύρια άτομα.
Η ελληνική λογοτεχνία έχει πλούσια παραγωγή σε όλα τα στάδια της ιστορίας της. Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία η γνώση της ελληνικής γλώσσας θεωρούνταν υποχρέωση του κάθε μορφωμένου Ρωμαίου. Τα λατινικά έχουν δανειστεί μεγάλο αριθμό ελληνικών δανείων και αντιθέτως ελληνικά έχουν σημαντικό αριθμό λατινικών και ρομανικών λέξεων.
Γεωγραφική κατανομή των Ελληνόφωνων στην Ρωσική Αυτοκρατορία (απογραφή του 1897) Η ελληνική ομιλείται από τουλάχιστον 13 εκατομμύρια άτομα σήμερα, κυρίως στην Ελλάδα και την Κύπρο, μαζί με μια μεγάλη ελληνόφωνη μειονότητα στην Αλβανία κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα. Ένα σημαντικό ποσοστό των Αλβανών έχει βασική γνώση της ελληνικής λόγω του κύματος της αλβανικής μετανάστευσης στην Ελλάδα τις δεκαετίες του 1980 και του 1990. Πριν τη Μικρασιατική Εκστρατεία και την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, υπήρχε ένας πολύ μεγάλος αριθμός Ελληνόφωνων στη Τουρκία αλλά σήμερα παραμένουν ελάχιστοι. Μια σημαντική ελληνόφωνη κοινότητα βρίσκεται στη Βουλγαρία κοντά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Η ελληνική ομιλείται από μεγάλες κοινότητες απόδημων Ελλήνων στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νότια Αφρική, τη Χιλή, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, τη Ρωσία, την Ουκρανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικά στη Γερμανία.
Ιστορικά υπήρχαν σημαντικές ελληνόφωνες κοινότητες στην Ανατολική Μεσόγειο, τη νότια Ιταλία, την Τουρκία, την Κύπρο, την Συρία, τον Λίβανο, το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τη Λιβύη, στη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας (στις περιοχές της σημερινής Βουλγαρίας, Τουρκίας, Ρουμανίας, Ουκρανίας, Ρωσίας, Γεωργίας, Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν) και σε μια μικρότερη έκταση στη δυτική Μεσόγειο εντός και γύρω από αποικίες όπως η Μασσαλία, ο Μόνοικος και η Μαινάκη. Χρησιμοποιήθηκε επίσης ως λειτουργική γλώσσα στο χριστιανικό βασίλειο της Μακουρίας στο σημερινό Σουδάν.
Η ελληνική υπήρξε στην αρχαιότητα η πιο διαδεδομένη γλώσσα στη Μεσόγειο και στη Νότια Ευρώπη, κυρίως εξαιτίας του πλήθους των αποικιών που είχαν ιδρυθεί από τους Έλληνες στις ακτές της Μεσογείου, ενώ έφτασε να είναι η γλώσσα του εμπορίου ακόμα και μέχρι και τα τέλη της αλεξανδρινής περιόδου. Η ελληνική σήμερα αποτελεί τη μητρική γλώσσα περίπου 12 εκατομμυρίων ανθρώπων, κυρίως στην Ελλάδα και την Κύπρο. Αποτελεί επίσης τη μητρική γλώσσα αυτοχθόνων πληθυσμών στην Αλβανία, τη Βουλγαρία, την Ιταλία, την Βόρεια Μακεδονία και την Τουρκία. Εξαιτίας της μετανάστευσης η γλώσσα ομιλείται ακόμα σε χώρες-προορισμούς ελληνόφωνων πληθυσμών μεταξύ των οποίων η Αυστραλία, η Γερμανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, η Ρωσία και άλλα κράτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Υπολογίζεται ότι ο συνολικός αριθμός ανθρώπων παγκοσμίως που μιλούν τα ελληνικά ως πρώτη ή δεύτερη γλώσσα είναι γύρω στα 25 εκατομμύρια.
Η ελληνική γλώσσα κατέχει υψηλή -ιστορική- θέση στην ιστορία του Δυτικού κόσμου. Ξεκινώντας με τα Ομηρικά έπη, η αρχαία ελληνική λογοτεχνία περιλαμβάνει πολλά σημαντικά έργα της Ευρωπαϊκής λογοτεχνίας. Η ελληνική γλώσσα είναι η γλώσσα με την οποία συντέθηκαν πολλά από τα θεμελιώδη επιστημονικά και φιλοσοφικά κείμενα. Η Καινή Διαθήκη γράφτηκε στα ελληνικά και έπειτα μεταφράστηκε σε άλλες γλώσσες. Μαζί με τα λατινικά κείμενα και τις παραδόσεις του Ρωμαϊκού κόσμου, τα ελληνικά κείμενα και η ελληνική κοινωνία της αρχαιότητας αποτελούν μέρος της κλασικής επιστήμης.
Κατά τη διάρκεια της αρχαιότητας, η ελληνική ήταν η κύρια γλώσσα του μεσογειακού κόσμου. Έγινε έπειτα η επίσημη γλώσσα της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας και εξελίχθηκε στα Μεσαιωνικά Ελληνικά. Στη σύγχρονη μορφή της τα ελληνικά είναι η επίσημη γλώσσα της Ελλάδας και της Κύπρου και μια από τις 24 επίσημες γλώσσες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Την ομιλούν, ως μητρική γλώσσα, τουλάχιστον 13,5 εκατομμύρια άνθρωποι στην Ελλάδα, την Κύπρο, την Ιταλία, την Αλβανία, την Τουρκία και την ελληνική διασπορά. Επίσης εκατομμύρια άτομα γνωρίζουν ελληνικά, είτε την αρχαία μορφή της ή τα νέα ελληνικά.
Οι ελληνικές ρίζες χρησιμοποιούνται για αιώνες και συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται ευρέως για να σχηματίσουν νέες λέξεις σε άλλες γλώσσες. Πολλές ελληνικές λέξεις μπορούν να εντοπιστούν στις περισσότερες κύριες γλώσσες του κόσμου. Τα ελληνικά και τα λατινικά, ως γλωσσικές δεξαμένες, είναι οι κύριες πηγές του διεθνούς επιστημονικού και τεχνολογικού λεξιλογίου.
Ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που μιλούν τα νέα ελληνικά ως μητρική τους γλώσσα είναι περίπου 14 εκατομμύρια άτομα. Οι περισσότεροι από αυτούς είναι Έλληνες στην εθνικότητα, αν και στην Ελλάδα χρησιμοποιείται επίσης ευρέως από αρκετούς εξελληνισμένους Αρωμάνους, Μεγλενορουμάνους, Τσιγγάνους, Αλβανούς (ιδιαίτερα Αρβανίτες), Σλάβους και μια σειρά από μουσουλμανικές εθνότητες στα βόρεια της χώρας. Χάρη στους αυξημένους οικονομικούς δεσμούς της Ελλάδας με άλλες βαλκανικές χώρες, καθώς και χάρη στις μαζικές μεταναστεύσεις προς την Ελλάδα και την Κύπρο τα τελευταία είκοσι χρόνια, ένας σημαντικός αριθμός κατοίκων στις χώρες που συνορεύουν με την Ελλάδα μιλάει και ελληνικά. Ελληνόγλωσσοι υπάρχουν πάρα πολλοί στην Αλβανία, όπου ομιλείται ευρέως στα νότια της χώρας και στις μεγάλες πόλεις και είναι ουσιαστικά η γλώσσα εργασίας σε τρεις δήμους της Αλβανίας. Ως σημαντική γλώσσα της διασποράς, τα ελληνικά χρησιμοποιούνται μεταξύ των Ελλήνων της Αυστραλίας, του Καναδά και των ΗΠΑ. Ο συνολικός αριθμός των ανθρώπων που μιλούν την ελληνική ως ξένη γλώσσα κυμαίνεται στα 3 με 5 εκατομμύρια άτομα.
Η ελληνική λογοτεχνία έχει πλούσια παραγωγή σε όλα τα στάδια της ιστορίας της. Στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία η γνώση της ελληνικής γλώσσας θεωρούνταν υποχρέωση του κάθε μορφωμένου Ρωμαίου. Τα λατινικά έχουν δανειστεί μεγάλο αριθμό ελληνικών δανείων και αντιθέτως ελληνικά έχουν σημαντικό αριθμό λατινικών και ρομανικών λέξεων.
Γεωγραφική κατανομή των Ελληνόφωνων στην Ρωσική Αυτοκρατορία (απογραφή του 1897) Η ελληνική ομιλείται από τουλάχιστον 13 εκατομμύρια άτομα σήμερα, κυρίως στην Ελλάδα και την Κύπρο, μαζί με μια μεγάλη ελληνόφωνη μειονότητα στην Αλβανία κοντά στα σύνορα με την Ελλάδα. Ένα σημαντικό ποσοστό των Αλβανών έχει βασική γνώση της ελληνικής λόγω του κύματος της αλβανικής μετανάστευσης στην Ελλάδα τις δεκαετίες του 1980 και του 1990. Πριν τη Μικρασιατική Εκστρατεία και την ανταλλαγή πληθυσμών του 1923, υπήρχε ένας πολύ μεγάλος αριθμός Ελληνόφωνων στη Τουρκία αλλά σήμερα παραμένουν ελάχιστοι. Μια σημαντική ελληνόφωνη κοινότητα βρίσκεται στη Βουλγαρία κοντά στα ελληνοβουλγαρικά σύνορα. Η ελληνική ομιλείται από μεγάλες κοινότητες απόδημων Ελλήνων στις Ηνωμένες Πολιτείες, την Αυστραλία, τον Καναδά, τη Νότια Αφρική, τη Χιλή, τη Βραζιλία, την Αργεντινή, τη Ρωσία, την Ουκρανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικά στη Γερμανία.
Ιστορικά υπήρχαν σημαντικές ελληνόφωνες κοινότητες στην Ανατολική Μεσόγειο, τη νότια Ιταλία, την Τουρκία, την Κύπρο, την Συρία, τον Λίβανο, το Ισραήλ, την Αίγυπτο, τη Λιβύη, στη περιοχή της Μαύρης Θάλασσας (στις περιοχές της σημερινής Βουλγαρίας, Τουρκίας, Ρουμανίας, Ουκρανίας, Ρωσίας, Γεωργίας, Αρμενίας και Αζερμπαϊτζάν) και σε μια μικρότερη έκταση στη δυτική Μεσόγειο εντός και γύρω από αποικίες όπως η Μασσαλία, ο Μόνοικος και η Μαινάκη. Χρησιμοποιήθηκε επίσης ως λειτουργική γλώσσα στο χριστιανικό βασίλειο της Μακουρίας στο σημερινό Σουδάν.
Η ελληνική υπήρξε στην αρχαιότητα η πιο διαδεδομένη γλώσσα στη Μεσόγειο και στη Νότια Ευρώπη, κυρίως εξαιτίας του πλήθους των αποικιών που είχαν ιδρυθεί από τους Έλληνες στις ακτές της Μεσογείου, ενώ έφτασε να είναι η γλώσσα του εμπορίου ακόμα και μέχρι και τα τέλη της αλεξανδρινής περιόδου. Η ελληνική σήμερα αποτελεί τη μητρική γλώσσα περίπου 12 εκατομμυρίων ανθρώπων, κυρίως στην Ελλάδα και την Κύπρο. Αποτελεί επίσης τη μητρική γλώσσα αυτοχθόνων πληθυσμών στην Αλβανία, τη Βουλγαρία, την Ιταλία, την Βόρεια Μακεδονία και την Τουρκία. Εξαιτίας της μετανάστευσης η γλώσσα ομιλείται ακόμα σε χώρες-προορισμούς ελληνόφωνων πληθυσμών μεταξύ των οποίων η Αυστραλία, η Γερμανία, οι Ηνωμένες Πολιτείες, το Ηνωμένο Βασίλειο, ο Καναδάς, η Ρωσία και άλλα κράτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Υπολογίζεται ότι ο συνολικός αριθμός ανθρώπων παγκοσμίως που μιλούν τα ελληνικά ως πρώτη ή δεύτερη γλώσσα είναι γύρω στα 25 εκατομμύρια.
Χώρα
-
Αλβανία
Η Αλβανία (αλβανικά: Shqipëria), γνωστή επισήμως ως Δημοκρατία της Αλβανίας (αλβανικά: Republika e Shqipërisë ) είναι βαλκανική χώρα της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Συνορεύει βόρεια και βορειοδυτικά με το Μαυροβούνιο, βορειοανατολικά με το Κοσσυφοπέδιο, ανατολικά με τη Βόρεια Μακεδονία και νότια με την Ελλάδα. Βρέχεται από την Αδριατική θάλασσα δυτικά, και το Ιόνιο πέλαγος νοτιοδυτικά. Απέχει λιγότερο από 72 χλμ. από την Ιταλία μέσω του Πορθμού του Οτράντο που συνδέει την Αδριατική με το Ιόνιο Πέλαγος.
Η Αλβανία είναι μέλος του ΟΗΕ, του ΝΑΤΟ, του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη, του Συμβουλίου της Ευρώπης, του Παγκοσμίου Οργανισμού Εμπορίου, του Οργανισμού Ισλαμικής Διάσκεψης και είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη της Ένωσης για τη Μεσόγειο. Η Αλβανία είναι υποψήφια προς ένταξη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η χώρα έκανε επίσημη αίτηση για ένταξη στην ΕΕ στις 28 Απριλίου 2009 και έλαβε καθεστώς επίσημης υποψήφιας στις 24 Ιουνίου 2014. -
Ελλάδα
Η Ελλάδα (επίσημη ονομασία: Ελληνική Δημοκρατία) είναι χώρα της νοτιοανατολικής Ευρώπης, ευρισκόμενη στο νοτιότερο άκρο της Βαλκανικής χερσονήσου. Σύμφωνα με την απογραφή του 2021, ο πληθυσμός της ανέρχεται σε 10.432.481 κατοίκους. Συνορεύει στα βορειοδυτικά με την Αλβανία, στα βόρεια με τη Βόρεια Μακεδονία και τη Βουλγαρία, στα βορειοανατολικά και ανατολικά (μέσω θαλάσσης) με την Τουρκία. Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της είναι η Αθήνα.
Έχει ακτές στην Ανατολική Μεσόγειο και βρέχεται ανατολικά από το Αιγαίο, δυτικά από το Ιόνιο και νότια από το Λιβυκό Πέλαγος. Η Ελλάδα έχει πλήθος νησιών που ανέρχονται σε 2.500, ανάλογα με τα κριτήρια υπολογισμού, με τα 165 έως 227 εξ αυτών να είναι κατοικήσιμα. Ως εκ τούτου, βρίσκεται στην 11η θέση της κατάταξης των χωρών με τη μεγαλύτερη ακτογραμμή, στα 13.676 χιλιόμετρα. Κατέχει την 97η θέση στην κατάταξη των χωρών του κόσμου ανάλογα με την έκτασή τους. -
Κύπρος
Ηλιοβασίλεμα σε παραλία της Κύπρου Η Κύπρος (επίσημα Κυπριακή Δημοκρατία ή Δημοκρατία της Κύπρου όπως αναφέρεται στο Σύνταγμα) είναι νησιωτικό κράτος της ανατολικής Μεσογείου και το τρίτο μεγαλύτερο σε πληθυσμό και έκταση νησί στη Μεσόγειο. Γεωγραφικά βρίσκεται νότια της Τουρκίας, δυτικά του Λιβάνου και της Συρίας, βορειοδυτικά του Ισραήλ, βόρεια της Αιγύπτου και νοτιοανατολικά της Ελλάδας. Πρωτεύουσα και μεγαλύτερη πόλη της Κύπρου είναι η Λευκωσία και δεύτερη μεγαλύτερη πόλη η Λεμεσός.
Η Κυπριακή Δημοκρατία ιδρύθηκε στις 16 Αυγούστου 1960 και έχει de jure κυριαρχία σε ολόκληρο το νησί, σύμφωνα με τον ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένης της Αποκλειστικής Οικονομικής της Ζώνης (ΑΟΖ). Ωστόσο, το νησί de facto διοικείται από δύο κύρια μέρη· την Κυπριακή Δημοκρατία, η οποία ελέγχει περίπου το 58% της έκτασης του νησιού, και την ούτω καλούμενη «Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου» (37% του νησιού), η οποία προέκυψε ύστερα από την Τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974 και αποτελεί υποτελή κατοχική διοίκηση του Τουρκικού κράτους. Περίπου το 5% του νησιού καταλαμβάνεται από τον ΟΗΕ (Πράσινη Γραμμή) και από το Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο διατηρεί τις περιοχές κυρίαρχων βάσεων Ακρωτηρίου και Δεκέλειας. Το διεθνές δίκαιο και ο OHΕ θεωρούν το βόρειο τμήμα του νησιού υπό κατοχή των τουρκικών στρατευμάτων και η ανακήρυξη ανεξαρτησίας της θεωρείται παράβαση του Καταστατικού Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.