Oceanië (Oceania)
Oceanië is een werelddeel dat bestaat uit het continent Australië en een groot aantal eilanden in de Grote of Stille Oceaan. Naast Australië worden Nieuw-Guinea en Nieuw-Zeeland hier toe gerekend. Het overgangsgebied Wallacea, zoögeografisch van Azië gescheiden door de denkbeeldige Wallacelijn, maakte geen deel uit van het continent Azië tijdens de laatste ijstijd, toen het zeepeil veel lager lag alhoewel het wel op de Euraziatische Plaat ligt en door de Lydekkerlijn zowel toen als nu van de Australische Plaat en het continent Australië gescheiden is.
In een engere zin worden onder Oceanië alleen de eilanden in de Grote of Stille Oceaan ten oosten van het continent Australië gerekend. Meestal wordt de regio etnologisch in drie grote eilandgroepen ingedeeld:
* Melanesië (rondom en oosten van Nieuw-Guinea)
* Micronesië (ten zuiden van Japan en ten oosten van de Riukiu-eilanden, Taiwan en de Filipijnen)
* Polynesië (de driehoek tussen Nieuw-Zeeland, Hawaï en Paaseiland)
In 9000 v.Chr werden er al bananen geteeld op Nieuw-Guinea. Rond de zesde eeuw v.Chr zou de bananenteelt zich naar Zuid-Azië en via Madagaskar naar Afrika en nog later in de zestiende eeuw via Europeanen naar Amerika uitbreiden.
Oceanië werd voor het eerst verkend door Europeanen vanaf de 16e eeuw. Portugese zeevaarders bereikten tussen 1512 en 1526 langs de Indische Oceaan en de Molukken (António de Abreu en Francisco Serrão in 1512), de Aru-eilanden, de Raja Ampat-eilanden en Schouteneilanden voor Papoea Nieuw Guinea (Jorge de Menezes in 1526). In 1519 zeilde een Spaanse expeditie onder leiding van Ferdinand Magellaan langs de oostkust van Zuid-Amerika, vond de zeestraat tussen Vuurland en het vasteland van Zuid-Amerika die later de naam Straat Magellaan kreeg, en ging op 28 november 1520 de oceaan binnen die hij Stille Oceaan noemde. De drie schepen voeren naar het noorden en de passaatwinden voerden hen over de Stille Oceaan langs vele eilanden van Oceanië naar de Filipijnen, waar Magellaan werd gedood.
De Nederlanders waren de eerste Europeanen die de kustlijnen van Australië, Tasmanië, Nieuw-Zeeland, Tonga, Fiji, Samoa en Paaseiland verkenden en in kaart brachten. In de 17e eeuw brachten de zeevaarders en ontdekkingsreizigers van de VOC bijna driekwart van de Australische kustlijn in kaart, met uitzondering van de oostkust. Abel Tasman was de eerste bekende Europese ontdekkingsreiziger die de eilanden Van Diemen's Land (nu Tasmanië) en Nieuw-Zeeland bereikte en de Fiji-eilanden zag. Zijn navigator François Visscher en zijn koopman Isaack Gilsemans brachten grote delen van Australië, Nieuw-Zeeland, Tonga en de Fijische eilanden in kaart.
Op 24 november 1642 zag Abel Tasman de westkust van Tasmanië, ten noorden van Macquarie Harbour. Hij noemde zijn ontdekking Van Diemen's Land naar Antonio van Diemen, gouverneur-generaal van Nederlands-Indië.
Er is ook sprake van twee eilanden waarvan niet vaststaat of ze wel bestaan. Dit zijn Maria Theresa en Ernest-Legouvé rond 35°ZB 150°WL. Deze eilanden zouden zijn gezien in achtereenvolgens 1843 en 1902, maar zijn daarna nooit meer gevonden.
In een engere zin worden onder Oceanië alleen de eilanden in de Grote of Stille Oceaan ten oosten van het continent Australië gerekend. Meestal wordt de regio etnologisch in drie grote eilandgroepen ingedeeld:
* Melanesië (rondom en oosten van Nieuw-Guinea)
* Micronesië (ten zuiden van Japan en ten oosten van de Riukiu-eilanden, Taiwan en de Filipijnen)
* Polynesië (de driehoek tussen Nieuw-Zeeland, Hawaï en Paaseiland)
In 9000 v.Chr werden er al bananen geteeld op Nieuw-Guinea. Rond de zesde eeuw v.Chr zou de bananenteelt zich naar Zuid-Azië en via Madagaskar naar Afrika en nog later in de zestiende eeuw via Europeanen naar Amerika uitbreiden.
Oceanië werd voor het eerst verkend door Europeanen vanaf de 16e eeuw. Portugese zeevaarders bereikten tussen 1512 en 1526 langs de Indische Oceaan en de Molukken (António de Abreu en Francisco Serrão in 1512), de Aru-eilanden, de Raja Ampat-eilanden en Schouteneilanden voor Papoea Nieuw Guinea (Jorge de Menezes in 1526). In 1519 zeilde een Spaanse expeditie onder leiding van Ferdinand Magellaan langs de oostkust van Zuid-Amerika, vond de zeestraat tussen Vuurland en het vasteland van Zuid-Amerika die later de naam Straat Magellaan kreeg, en ging op 28 november 1520 de oceaan binnen die hij Stille Oceaan noemde. De drie schepen voeren naar het noorden en de passaatwinden voerden hen over de Stille Oceaan langs vele eilanden van Oceanië naar de Filipijnen, waar Magellaan werd gedood.
De Nederlanders waren de eerste Europeanen die de kustlijnen van Australië, Tasmanië, Nieuw-Zeeland, Tonga, Fiji, Samoa en Paaseiland verkenden en in kaart brachten. In de 17e eeuw brachten de zeevaarders en ontdekkingsreizigers van de VOC bijna driekwart van de Australische kustlijn in kaart, met uitzondering van de oostkust. Abel Tasman was de eerste bekende Europese ontdekkingsreiziger die de eilanden Van Diemen's Land (nu Tasmanië) en Nieuw-Zeeland bereikte en de Fiji-eilanden zag. Zijn navigator François Visscher en zijn koopman Isaack Gilsemans brachten grote delen van Australië, Nieuw-Zeeland, Tonga en de Fijische eilanden in kaart.
Op 24 november 1642 zag Abel Tasman de westkust van Tasmanië, ten noorden van Macquarie Harbour. Hij noemde zijn ontdekking Van Diemen's Land naar Antonio van Diemen, gouverneur-generaal van Nederlands-Indië.
Er is ook sprake van twee eilanden waarvan niet vaststaat of ze wel bestaan. Dit zijn Maria Theresa en Ernest-Legouvé rond 35°ZB 150°WL. Deze eilanden zouden zijn gezien in achtereenvolgens 1843 en 1902, maar zijn daarna nooit meer gevonden.
